حراج اینترنتی

حراج در اصل سازوکاری اقتصادی است

حراج در اصل سازوکاری اقتصادی است که هدف آن، توزیع کالاها و تعیین قیمت آن کالاها، از طریق فرآیندی است که تحت عنوان پیشنهاد دادن قیمت شناخته می‌شود. حراج باید به گونه­ای سازماندهی شود که بتواند بین ترغیب کردن پیشنهاددهنده‌ها به اعلام ارزیابی‌های خود، ممانعت از تقلب یا تبانی پیشنهادها و حداکثر کردن درآمدها تعادل مورد نظر را ایجاد کند. متداول­ترین نوع حراج، تحت عنوان حراج انگلیسی شناخته می‌شود. در این نوع حراج، مسؤل حراج، کار را با یک قیمت پایه (که ممکن است صفر باشد) آغاز می‌کند. قیمت پایه، کمترین قیمتی است که فروشنده جهت تملک کالای مزبور تمایل به قبول دارد. وقتی که یک پیشنهاددهنده نسبت به این قیمت اظهار تمایل کند، مسؤل حراج، منتظر پیشنهاد قیمت بالاتر می‌شود و معمولا قیمت را به میزانی که از قبل مشخص شده است، افزایش می‌دهد. این روند ادامه پیدا می‌کند، تا جایی که دیگر هیچ کس تمایلی به بالا بردن قیمت پیشنهادی نداشته باشد. این جا است که حراج به پایان رسیده و فردی که بالاترین قیمت را پیشنهاد کرده است، آن کالا را به قیمت پیشنهاد داده شده دریافت می‌کند.

با گسترش کاربرد اینترنت در تمامی جنبه های زندگی افراد جامعه، شکل برگزاری حراج ها هم از حالت سنتی به حالت مجازی یا اینترنتی تغییر یافته است. حراج اینترنتی نوعی از تجارت الکترونیک است که از محاسبه و تعیین مبنایی برای مبادله و معامله کالاها و خدمات بین یک خریدار و فروشنده طبق قوانین تجاری خاصی (که به انتخاب بهترین ترکیب از خریدار و فروشنده ایجاد شده) تشکیل شده است. بزرگترین بازارهای اینترنتی وب­سایت هایی هستند که محصولات را به صورت مزایده ای در معرض فروش قرار می دهند. این سایت ها به «حراجی اینترنتی» معروف هستند. به طور کلی وب سایت های حراجی بازارهایی هستند که با دعوت کردن افراد به مزایده های رقابتی، خدماتی را با هدف تسهیل تجارت الکترونیک ارائه می دهند. یک نمونه از این وب­سایت­هاeBay  است. این سایت مانند حراج خانه های سنتی و قدیمی نیست. برای مثال، نه نماینده فروشنده دارد و نه کاتالوگ محصولات را آماده می کند. عبارت حراجی اینترنتی در این مطلب به مدل تجاری که مورد استفاده وب­سایت eBay است، اشاره می کند، نه به حراج خانه هایی که در اینترنت نیز فعالیت می کنند و در حقیقت وب­سایت آنها در اینترنت شعبه ای از دفتر واقعی آنها است.

 

 

از اصلی­ترین تفاوت های میان حراج­های سنتی و اینترنتی عدم حضور متصدی حراج است. در یک حراج سنتی متصدی حراج بعنوان نماینده فروشنده عمل می کند و از مهارت­های خود برای گرفتن بالاترین قیمت برای کالاها استفاده می کند. متصدی حراجی مالکیت کالا را در اختیار می گیرد و مسؤل تهیه کاتالوگ برای فروش است که در این کاتالوگ ویژگی­های کالاها شرح داده شده اند. در حراجی های اینترنتی، اگر چه مالک وب­سایت خدمات را به فروشنده و خریدار ارائه می کند ولی وب­سایت حراجی ضوابط و رویه های یک حراجی سنتی را اجرا نمی کند. حراج­های اینترنتی برای خریداران و فروشگاه امکاناتی را نیز فراهم می کند، از این موارد می توان به امکان لیست کردن کالاها اشاره کرد. این مهم این امکان را فراهم می کند که لیست کالاها را به مانند یک ویترین مجازی به خریداران ارائه می دهد. امکان جستجو در کالاها و برقراری ارتباط به منظور تبادل پیام بین اعضاء به منظور بحث در مورد یک قلم کالا از ویژگی های دیگر حراجی های اینترنتی می­باشد. وب­سایت های حراج اینترنتی معمولاً روش هایی را برای اعتبارسنجی خریداران ارائه می کنند بنابراین خریداران و فروشندگان می توانند به یکدیگر امتیاز دهند و تجارب خود را در برخورد با طرف های مقابل در اختیار یکدیگر قرار دهند. حراجی های اینترنتی سیستم های پرداخت یکپارچه ای ارائه کنند و این کار را با مشارکت طرف های سوم انجام می دهند. به این معنی که با همکاری یک بانک و یا نهاد مالی، تراکنش های مالی مربوط به حراج را به صورت آنلاین انجام می دهند.

انواع حراج­های اینترنتی

 دو نوع اصلی از حراج­های اینترنتی عبارتند از:

1. حراج روبه جلو یا رو به بالا (Forward Auction): دراین نوع از حراج، در ابتدا یک محدوده زمانی خاص و سپس یک قیمت پایه پیشنهادی تعیین می شود که تـــــوسط شرکت کنندگان در مزایده به طـــــور تدریجی افزایش یافته تا اینکه بالاخره بیشترین قیمت پیشنهادی در حراج برنده شود. شرکت­ها ممکن است از این قبیل حراج­های کامپیوتـــــــری پیشرفته برای فروش اقلام کم تقاضا، اضافی یا کهنه و یا قیمتی استفاده کنند. این حراج­های پیشرفته همچنین می توانند به طور بالقوه برای کشف و تعیین قیمت بازار کالاها استفاده شوند. این موارد نمونه هایی از حراج­های گردآوری شده بر روی سایت های مصرف کننده، مانند eBay هستند.

2. حراج نزولی یا معکوس (Reverse Auction): در اینجا، خریداران درخواست­های خریدی را به مسئول یا مأمور برآوردکننده قیمت در شرکت­های مختلف ارائه می دهند که این درخواست­ها به وسیله مأمور بررسی می­شود و درنهایت خریدار می تواند قرارداد را از بین فروشندگان مختلف با فروشنــــده ای که پایین ترین قیمت را داده است، ببندد.